Old St Paul's Cathedral

Op Ludgate Hill in Londen staat de St Paul's Cathedral. Deze kathedraal werd ontworpen door Christopher Wren omdat de Old St Paul's Cathedral tijdens de grote brand van Londen in 1666 afbrandde. Sinds mensenheugenis staat er op Ludgate Hill een bedehuis. In het begin van de zevende eeuw vervangt een eenvoudige houten kerk de tempel die gewijd was aan Diana, de Godin van de jacht. In de twaalfde eeuw werd ook deze houten kerk in de as gelegd.

Gravure uit 1916 van de Old St Paul's waarvan in 1561 de toren afbrandde en instortte

Old St Paul's Cathedral
De in de veertiende eeuw herbouwde St Paul's, aangeduid als Old St Paul's, was veel groter dan de huidige St Paul's Cathedral en werd al spoedig een bekend bedevaartsoord vanwege de aanwezigheid van relikwieën: een mes dat aan Christus zou hebben toebehoord, een haarlok van Maria Magdalena en het hoofd van Ethelbert, de eerst Christenkoning van Kent.

Elizabeth I en de Spaanse armada
Elizabeth I vierde in de Old St Paul's Cathedral haar overwinning op de Spaanse armada, de onoverwinnelijke vloot. Zondag 27 november 1588 is haar grote dag wanneer zij onder tromptgeschal en gezeten op een door vier paarden getrokken zegewagen de kathedraal binnenrijdt. De kerk was versierd met vlaggen en wrakstukken van buitgemaakte Spaanse schepen.

St Paul's Walk
Ten tijde van Elizabeth was de Old St Paul's Cathedral alles behalve een plaats van gewijde stilte. Het middenschip werd gebruikt als openbare weg en als marktplein en stond bekend als de St Paul's Walk. De geestelijkheid was hier niet van gediend maar niet in staat een einde te maken aan dit wangebruik. Wel schreven zij een verordening uit waarin stond dat paarden en muilezels niet langer door de kerk mochten lopen. Later werd vechten in de kerk verboden en ook het trekken van zwaarden of degens. Helaas maakte dit geen einde aan het wangedrag.

Londen_St_Paul's_Walk.jpg St Paul's walk, gravure uit 1841

De kathedraal als markt
De kathedraal bleef een overdekt marktterrein. De muren waren bedekt met meer advertenties dan dat er heiligenbeelden in de nissen stonden. Hier verzamelden zich losse arbeiders op zoek naar werk, lichtekooien en bedelaars. Advokaten spraken af met hun cliënten. En had je iemand nodig om een liquidatie uit te voeren, in de Old St Paul's vond je hem. Zakkenrollers hadden hier de tijd van hun leven. Alleen in het koor werden nog kerkdiensten gehouden. Toen op een kwade dag, de toren vlam vatte en het dak gedeeltelijk instortte werd dit gezien als de hand Gods. Maar het mocht niet baten. Het dak werd hersteld, de toren niet en het was weer business as usual.

Grote brand van 1666
Bijna een eeuw later in 1666 woedde in Londen de grote brand. Aangezien vrijwel alle huizen van hout waren, was de vuurzee niet te stoppen. Het vlammen bereikten ook de Old St Paul's; het dak stortte in en de kerk viel ten prooi aan de vlammen.

St Paul's Cathedral herrijst
Het koor kon gered worden en werd provisorisch hersteld. Christopher Wren kreeg de opdracht om een nieuwe kerk te ontwerpen. De bouw begon in 1675 en St Paul's Cathedral, zoals we die vandaag kennen, was klaar in 1718. Eén grafmonument kon uit de Old St Paul's gered worden: het monument van John Donne, dichter, satiricus, advokaat en anglicaans priester. Twee bekende citaten van hem zijn: 'No man is an island' en 'never send to know for whom the bell tolls'.

Christopher Wren beschouwde de St Paul's Cathedral als zijn meesterwerk - iets dat iedereen kan beamen.

No man is an island,
Entire of itself,
Every man is a piece of the continent,
A part of the main.
If a clod be washed away by the sea,
Europe is the less.
As well as if a promontory were.
As well as if a manor of thy friend's
Or of thine own were:
Any man's death diminishes me,
Because I am involved in mankind,
And therefore never send to know for whom the bell tolls;
It tolls for thee.

John Donne 1572-1631

foto's Wiki Commons